Onze werkwijze

Waarom maken we sociale veiligheid bespreekbaar?

Het veilig kunnen bespreken van persoonlijke of maatschappelijke thema’s die gevoelig liggen in de klas is een vaardigheid die steeds vaker gevraagd wordt van docenten. Waarom vinden wij het belangrijk dat deze thema’s op school aan bod komen?

Een goed begeleid gesprek over controversiële onderwerpen leert leerlingen op een respectvolle manier met meningsverschillen om te gaan. Het helpt hen inzicht te krijgen in de consequenties van hun eigen handelen en die van volwassenen. Door middel van het goed bespreken van lastige thema’s scherpen leerlingen interpersoonlijke vaardigheden aan en ontwikkelen zij kritische denkvaardigheden. Deze vaardigheden dragen bij aan het gezamenlijk zorg dragen voor een sociaal veilige school.

Wat maakt een school sociaal veilig?

Een school is veilig als de sociale, psychische en fysieke veiligheid van leerlingen niet door handelen van anderen wordt aangetast. Dat betekent dat er positieve sfeer is en de school optreedt tegen pesten, uitschelden, discriminatie, geweld en andere vormen van ongepast gedrag en deze zoveel mogelijk voorkomt. Sociale veiligheid is per definitie afhankelijk van het gedrag van mensen.

Karakteristieken van een positief schoolklimaat zijn:

• Warme, positieve betrokkenheid en interesse van volwassenen
• Duidelijke limieten van acceptabel gedrag
• Goede controle en bewaking van leerlingen
• Geen vijandige of fysieke straffen voor ongepast gedrag. Een autoritair schoolklimaat werkt vaak averechts

Wat is de rol van school?

Voor scholen geldt een zorgplicht sociale veiligheid. Onderdeel hiervan is dat scholen ieder jaar monitoren of leerlingen zich veilig voelen op school. Sociale veiligheid gaat over méér dan het tegengaan van onveiligheid. Leerlingen hebben ruimte nodig om te mogen ontdekken waar grenzen liggen, om fouten te maken, om te leren verantwoordelijkheid te nemen en daarop te worden aangesproken. Voor leerlingen is de school niet alleen de plek waar ze lesstof leren, maar ook de plek waar zij leeftijdsgenoten ontmoeten en waar zij kennismaken met de samenleving en verschillen in waarden, normen en omgangsvormen.

Bekijk onze schoolscan 

Ervaring

Critical Mass heeft al meer dan 10 jaar ervaring met het werken met sociale veiligheid in het onderwijs. De voorloper van dit project: Expeditie VRIEND&VIJAND heeft op 269 scholen gestaan en bijna 30.000 leerlingen bereikt. Vanuit deze expertise ontwikkelen wij onze installaties en gespreksstarters door en geven wij advies hoe deze het best in te zetten.